Verbinden van partijen en stimuleren van circulaire oplossingsrichtingen, dat is het doel van Cirkelregio de Achterhoek. Twan van Vuren, medeoprichter van het platform en werkzaam in de rol van spinner, vertelt over het ontstaan van Cirkelregio de Achterhoek, hun missie, rol en samenwerkingen.
Twan is een bouwkundige en heeft altijd al een passie gehad voor circulariteit. “Ik vroeg me altijd af hoe we anders konden bouwen dan onze collega-studenten,” vertelt hij. Samen met twee studiegenoten besloot hij zijn afstudeeropdracht te richten op circulair bouwen. Dit bracht hen in contact met WAM&VanDuren Bouwgroep, waar ze van eigenaar en toenmalig directielid Willy Smit de opdracht kregen om te onderzoeken hoe circulariteit in de bouwsector genormaliseerd kon worden. “Destijds was dit nog een vrij nieuw concept,” aldus Twan.
De start van Cirkelregio de Achterhoek
Al snel werd duidelijk dat er meer nodig was dan alleen een visie op circulair bouwen. “We realiseerden ons dat ketensamenwerking cruciaal is. We keken naar wat er in de regio en landelijk gebeurde, en zo kwamen we Cirkelstad tegen,” vertelt Twan. Het idee van ‘geen uitval, geen afval’ sprak hen direct aan, maar aanvankelijk kregen ze te horen dat ze zich niet konden aansluiten omdat WAM&VanDuren geen stad is. “Maar wij, als eigenwijze Achterhoekers, lieten het daar niet bij zitten. Als je de Achterhoek als geheel ziet, mede in het belang van de ketensamenwerking, hebben we ook een grote ‘stad’ met ruim 300.000 inwoners,” zegt hij met een glimlach.
Na verder overleg en de betrokkenheid vanuit de thematafel circulariteit en energietransitie (8RHK Ambassadeurs), werd de Achterhoek de eerste regio die zich aansloot bij Cirkelstad. “In het begin was de samenwerking met Cirkelstad zeer actief. Later bleek echter dat zij zich vooral op de bouw- en installatiesector richten, terwijl wij breder wilden kijken. De Achterhoek heeft een grote maakindustrie en zorgsector, en die wilden we ook betrekken.”
Een eigen coöperatie met een sterke identiteit
Zo is Cirkelregio de Achterhoek ontstaan als zelfstandige coöperatie met een eigen bestuur en een duidelijke regionale focus. Onder leiding van innovatiemanager Willy Smit en met de inzet van verschillende ‘spinners’ is gestart met 17 founding partners, waaronder gemeenten, woningcorporaties en lokale ondernemers. “We richten ons op de behoeften van onze partners: wat is belangrijk, en welke stappen gaan we zetten?” licht Twan toe. Cirkelregio de Achterhoek faciliteert bijeenkomsten, organiseert sprekers en leerkringen, en helpt projecten van de grond te krijgen. “Maar uiteindelijk moeten de marktpartijen zelf het initiatief nemen,” benadrukt hij.
Een goed voorbeeld hiervan is de recent georganiseerde bijeenkomst over de CSRD, nieuwe wetgeving voor grote bedrijven die al van kracht is. De CSRD-richtlijn verplicht bedrijven om vanaf 2024 te rapporteren over hun impact op mens en milieu “Op basis van de behoeften van onze partners traden Rabobank en BonsenReuling, die veel inhoudelijke kennis op dit gebied hebben, op als sprekers,” aldus Twan. “Maar ook De Woonplaats, die als woningcorporatie niet plichtig is, gaf een presentatie over hun ESG-rapportage en het proces om tot deze rapportage te komen. Omdat ze zich verplicht voelen om aan hun huurders te laten zien hoe ze als corporatie bijdragen aan een duurzamer klimaat.”
Leerkringen en samenwerking buiten de keten
Binnen Cirkelregio de Achterhoek wordt gewerkt met themabijeenkomsten en leerkringen. “We organiseren vier themabijeenkomsten per jaar, waarbij we inspelen op de onderwerpen die leven bij onze partners. Als er voldoende interesse is, starten we een leerkring waarin deelnemers zich verdiepen in een specifiek thema,” vertelt Twan. Deze leerkringen leiden vaak tot subgroepen die een specifieke opdracht of vraag binnen het thema verder uitwerken. “Een goed voorbeeld hiervan is materiaaluitwisseling tussen woningcoöperaties,” legt hij uit. “De uitkomsten van deze leerkringen worden vervolgens teruggekoppeld tijdens de themabijeenkomsten.”
Cirkelregio de Achterhoek stimuleert vooral om buiten de gebaande paden te denken. “Bedrijven proberen vaak hun problemen binnen hun eigen netwerk op te lossen. Maar als je verder kijkt, bijvoorbeeld naar andere sectoren, zie je vaak veel meer mogelijkheden,” zegt Twan.
Samenwerking met DOA en regionale partners
De samenwerking met regionale partners, zoals het Duurzaam Ondernemerscentrum Achterhoek (DOA), speelt een belangrijke rol. “We delen kennis en stimuleren duurzame oplossingen binnen de regio,” vertelt Twan. “Bij bredere thema’s zoals netcongestie verwijzen we liever naar experts, omdat we ons willen concentreren op waar onze kracht ligt.”
Ook de samenwerking met de 8RHK Ambassadeurs, een bestuurlijk orgaan van de regio, is sterk. Cirkelregio de Achterhoek is betrokken bij verschillende thematafels, zoals ‘Circulaire Economie en Energietransitie’ en ‘Wonen en Vastgoed’. “We zoeken voortdurend naar manieren om van elkaar te leren en nieuwe verbindingen te leggen,” aldus Twan.
Projecten: Circulair aanbesteden en materialenhergebruik
Een van de grote projecten waar Cirkelregio de Achterhoek aan werkt, is ‘Het Nieuwe Normaal’, een circulair aanbestedingsmodel. “We ondersteunen gemeenten bij het omarmen van circulair aanbesteden en geven workshops waarin ambtenaren leren hoe ze de markt hierin kunnen meenemen,” legt Twan uit.
Een ander belangrijk project is het hergebruik van materialen. “We zien de regio als een bron van nieuwe materialen. Vastgoed dat gesloopt wordt, kan worden geoogst voor hergebruik,” vertelt Van Vuren. Dit gebeurt in samenwerking met drie bedrijven: WAM&VanDuren, Rouwmaat en Stichting Aktief (Kringloop). Via deze laatste partij worden mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt betrokken; zij helpen bij het oogsten en refurbishen van materialen voor nieuwbouwprojecten. “Het project loopt al een tijdje, maar de vraag naar circulaire oplossingen neemt steeds verder toe,” voegt hij toe.
De toekomst: meer partners en laagdrempelige samenwerking
Met inmiddels zo’n 40 partners blijft Cirkelregio de Achterhoek groeien. “We willen laagdrempelig blijven en nog meer partijen erbij betrekken,” zegt Twan. Het doel is om partijen te verbinden en circulaire oplossingen toegankelijk te maken voor alle sectoren, van zorg en bouw tot maakindustrie en de gebouwde omgeving.
“Onze regio heeft ontzettend veel potentie als het gaat om circulariteit,” besluit Twan. “Door samen te werken en kennis te delen, kunnen we echt grote stappen zetten richting een circulaire toekomst.”
Wil je meer weten of je aansluiten bij Cirkelregio de Achterhoek? Kijk dan op www.cirkelregioachterhoek.nl of neem contact op door een email te sturen aan info@cirkelregiodeachterhoek.nl.
Noteer in je agenda: 15 oktober organiseert Cirkelregio de Achterhoek een bijeenkomst met een inspiratiesessie bij Possible Landscapes. Ook staan er ronde tafel gesprekken op het programma over de onderwerpen: CSRD, toekomstbestendig Bouwen (Het Achterhoeks normaal) en toekomstbestendige Bedrijventerreinen. Voor meer informatie en aanmelden klik je hier.