Wat waren we verwend! Als we stroom nodig hadden, dan kwam de elektricien om een extra stopcontact aan te leggen. Stekker er in en gaan met die banaan. Misschien even pissig als de netbeheerkosten stegen door de zwaardere aansluiting, maar dat was het dan. Hoe anders is dat anno 2025. Wat kunnen ondernemers doen in tijden van schaarste?
File, wachten
Rond 2018 drong tot ons door dat onze elektriciteitsvoorziening niet is toegerust om de snelle veranderingen in het energiesysteem bij te benen. De kabels zijn niet dik genoeg om op elk moment van de dag de gevraagde stroom te transporteren. Er is genoeg stroom, maar te weinig kabel om deze van zonnepark, windmolen of centrale naar bedrijven en woningen te vervoeren. Vergelijk het met ons wagenpark. Er zijn meer dan genoeg auto’s, misschien wel te veel, maar als ze allemaal tegelijkertijd de weg op gaan, dan ontstaat er file – congestie – en loopt de zaak vast. ’s Nachts is er geen enkel probleem, maar tijdens de spits …. Zo gaat dat ook met netcongestie. Grote delen van een etmaal is er geen enkel probleem, maar als er veel elektriciteit tegelijkertijd gevraagd wordt, of opgewekt, dan wordt het elektriciteitsnet te zwaar belast. Om dat te voorkomen, krijgen bedrijven voorlopig geen zwaardere aansluiting en komen ze op een wachtlijst. Bedrijven die hun productieproces willen moderniseren of verduurzamen, of die willen groeien, komen daardoor in de knel.
Nog langer wachten
Ondanks de enorme investeringen in het elektriciteitsnet door Tennet en de netbeheerders, nemen de problemen voorlopig alleen maar toe. Begin deze maand kondigde Tennet aan dat de congestieproblemen niet over vijf jaar, maar pas over een jaar of tien zullen zijn opgelost. Daar kunnen ondernemers niet mee vooruit, want stilstaan is geen optie. Die zwaardere aansluiting zal er komende jaren in de meeste gevallen niet komen. Wat kunnen ze dan wel doen?
Efficiënter en slimmer
Ondernemers zullen slim en creatief moeten zijn. Kort gezegd, ze zullen hun productieproces energie-efficiënter moeten maken en hun bestaande aansluiting slimmer moeten benutten. Dat begint met inzicht in het stroomverbruik; welke processen gebruiken op welke tijdstippen veel stroom. Kunnen we die processen zodanig sturen dat die tijdstippen niet op hetzelfde moment vallen (peakshaving). Kunnen we samenwerken met andere ondernemers in de buurt en onze elektriciteitsvoorziening samen slimmer maken. En zou, als dat allemaal onvoldoende oplevert, een energyhub nog kunnen helpen? Het eerste -inzicht creëren- is altijd noodzakelijk en kan snel, is vrij eenvoudig en hoeft niet veel te kosten. Dat laatste -een energyhub- is complex en vraagt veel tijd, geld en doorzettingsvermogen. Bouw je maatregelen daarom stap-voor-stap op en maak het niet moeilijker dan nodig is.
Handreiking helpt
Veel ondernemers fronsen hun wenkbrauwen bij termen als netcongestie, transportschaarste, groepscontracten en energyhubs. Om hen te helpen met inzicht en oplossingen heeft het Gelders Energieakkoord, samen met de provincie Gelderland, VNO-NCW, MKB Nederland, PVB Nederland, DEB.nl en ruim 50 experts, een handreiking gemaakt. De eerste editie verscheen vorig jaar en is net volledig geactualiseerd. Na het lezen van deze handreiking heeft de ondernemer inzicht in hoe ons elektriciteitssysteem werkt, wat netcongestie is en welke maatregelen in zijn situatie kunnen helpen.
Deze handreiking is gratis beschikbaar via https://deb.nl/netcongestie-thema. Een stappenplan helpt om snel de relevante informatie te selecteren. Wil je kunnen bladeren, dan kun je de handreiking ook downloaden.
Wat doet het Duurzaam Ondernemerscentrum Achterhoek?
DOA helpt ondernemers bij het creëren van inzicht en het bepalen van maatregelen waar ze wat aan hebben. Een energieadvies geeft ondernemers, met name grootverbruikers met een aansluiting van meer dan 3x80A of 55 kW en een jaarverbruik van meer dan 50.000 kWh, zowel inzicht in de relevante energiebesparende maatregelen, als een eerste indicatie of ze last kunnen krijgen van netcongestie. Neem contact op met DOA voor meer informatie.